We vervolgen onze route door de Zweedse scheren richting Göteborg. We passeren rotseilanden en prachtige kanalen. Op Marstrand wandelen we langs Karlstens Fästning en de erachter gelegen wandelpaden. Wat is het hier prachtig!
Zaterdag 17 augustus 2024
Vanochtend een beetje rustig opgestart. De energie was er even uit bij Renata. Na een lekker ontbijtje gaan we ons voorbereiden om weer een stuk zuidelijker te varen. Vandaag leggen we waarschijnlijk maximaal 25 NM af. We bereiden een lunchpakket voor, zetten thee en brengen de boot in gereedheid. Het zou weleens wat frisser kunnen zijn op het water, dus we trekken wel een zeilbroek aan. Als wij bijna klaar zijn voor vertrek, zien we onze Noorse overburen - die ook langszij liggen - stoeien om weg te komen van lager wal. Ze staan samen te duwen, maar het wil niet echt lukken. We bieden onze hulp aan. Hij aan dek en wij allemaal duwen. We duwen de punt goed van de kant, maar de kapitein durft niet voldoende gas te geven, dus de punt komt terug en dreigt bijna de boot voor hen te raken. Terug in z'n achteruit dan maar. Een nieuwe poging met ook de andere Noorse overbuurman erbij. Er gebeurt hetzelfde. We zetten de eigenaren aan dek. Zetten de boot achter vast en maken een spring, zodat we de voorkant naar buiten kunnen draaien, zonder dat de boot naar voren gaat. De kapitein mag flink gas geven en dan kunnen wij losgooien. Het lukt, al is het maar net.
Wij zelf liggen aan hoge wal. Dus Renata moet wel even haar gewicht in de strijd gooien om de boot bij de kant te houden vlak voor het losgooien, maar we varen gemakkelijk weg. Paul Michèl speurt de waterkant af op bunkerstations. Op internet konden we niets vinden, maar er zijn zoveel motorboten hier, er moet toch ergens getankt kunnen worden. En dat blijkt ook het geval. Even verderop zien we diesel staan op een pomp. Het is aan lager wal, dus aan de kant komen zal geen probleem zijn. Het is wel lastig om onze fenders op zijn plek te krijgen, zodat we niet eindigen met een romp vol zwarte strepen van de autobanden die tegen de kade hangen. Bij een soort kraampje staat een jongen die de pomp voor ons kan activeren. We kunnen er 55 liter bijgooien voor ongeveer €2,00 per liter. Niet heel goedkoop, maar fijn om de tank weer vol te hebben, want we moeten best wel veel motoren.
Voor het wegvaren gaan we eerst een klein stukje naar achteren en dan het gas erop. Zo komen we goed weg. Op naar de scheren. We verlaten Fjälbacka in zuidwestelijke richting, onder Valö langs en dan in zuidelijke richting langs Hjärterö. Bij Sundegapet varen we het smalle gedeelte naar Hamburgsund in. Het staat hier vol met huisjes tot aan het water en uiteraard zijn er ook veel boten te vinden. Er is veel volk op de been, dus het ligt er niet verlaten bij. Er vaart zelfs een gigantische kabelpont van de ene naar de andere zijde. Als wij net voorbij zijn gevaren, worden de kabels strak getrokken en begint de pont aan zijn oversteek.
De volgende smalle doorgang is bij Hornösund. Hierna gaan we het open water op en dat vaart prima. De golven vallen mee en er is meer wind dan gisteren. Niet uit een heel gunstige richting, het is te zuidelijk. Toch kunnen we het fok er wel bij zetten en in een nagenoeg rechte streep varen we naar het zuiden. Dan volgt een tweede zeer smal gedeelte in de aanloop naar het Sotekanalen. Het wordt smaller en smaller. Op de waterkaart zien we hier een stippellijn over het water, maar het wordt niet meteen duidelijk wat dat moet betekenen. Als we in de buurt komen blijkt het een brug te zijn. Gelukkig is het er eentje die draait. We hoeven ook niet te wachten, maar kunnen gelijk doorvaren. Aan dit kanaal is minder bebouwing. Na de brug is het vooral grasland, met onder andere schapen en koeien.
De Sotekanalen
De Sotekanalen is een gegraven en opgeblazen kanaal, gelegen op het schiereiland Ramsvikslandet, het meest westelijk op Sotenäset in de gemeente Sotenäs in Bohuslän. Ramsvikslandet maakt deel uit van de Sotenäset en was een schiereiland tot de jaren dertig, toen de gedeeltelijk opgeblazen en gegraven Sotekanalen werden aangelegd. Tegenwoordig verbindt een draaibrug het eiland met het vasteland. Het kanaal is een populaire binnenwaterweg voor pleziervaartuigen.
Achtergrond
Ramsviklandet werd bij de aanleg van de Sotekanalen gescheiden van het vasteland, nu is het eiland te bereiken via een draaibrug in de openbare weg. Het kanaal werd gebouwd om een beschermde doorgang te creëren binnen de zeer ongevalgevoelige Sotefjorden.
Het idee van een kanaal binnen de Soten ontstond al aan het einde van de 19e eeuw. De Riksdag besloot in 1913 het kanaal aan te leggen, maar het onderzoekswerk sleepte zich voort. De werkzaamheden voor de aanleg van het kanaal begonnen aanvankelijk als AK-werk in 1931 en maakten toen onder meer deel uit van de inspanningen om de werkloosheid onder steenhouwers terug te dringen na de crash van de steenindustrie.
Het kanaal werd op maandag 15 juli 1935 ingehuldigd door de toenmalige kroonprins Gustaf Adolf.
De stoomboot "Soten" voer door het Sotekanal en omhoog naar Bovallstrand. De tour eindigde in de jaren zeventig.
Kanaalfeiten
Diepte: 4,5 meter
Breedte in berg: 15,0 meter
Vrije hoogte onder brug: 5,7 meter
Totale kanaallengte: 4.800 meter
Aantal mandagen bouw: 212.000
Aantal passerende boten per jaar: ongeveer 50.000
Bron: Wikipedia
Na dit smalle gedeelte moeten we even een kleine bocht maken en dan draaien we onder Stocken het water richting Kungshamn in. We komen verschillende boten tegen met bruidspaar en gasten erop.
Er is genoeg ruimte in de Gästhamn om een plekje te kiezen. Wij zorgen ervoor dat we met de punt in de wind liggen. Hier in de haven zijn wel vingerlingen, maar zonder steiger erop, dus afstappen is eigenlijk geen optie, behalve voor de waaghalzen en acrobaten onder ons. Wij stappen af via de punt, maar dit is wel erg hoog, dus het opstapje moet tevoorschijn gehaald worden om zonder al te veel capriolen weer aan boord te kunnen klimmen.
Het sanitair is aan de overkant van de straat en we kunnen gratis gebruik maken van de wasmachines en drogers. Dat laten we ons geen twee keer zeggen. Er is een flinke berg was, die we nu mooi er doorheen kunnen draaien. Dat is dan ook het vermaak van deze middag. Tussen de bedrijven door maken we een wandelingetje langs de kade en doen we boodschappen voor het avondeten.
Paul Michèl maakt lekkere aardappelkroketjes, met broccoli en Zweedse balletjes. Renata rondt de blog af en verstuurt deze. Na het eten is het tijd om de was op te vouwen. Het is zaterdag en er klinkt muziek vanuit de nabijgelegen Krog of in het Nederlands taverne, café of gewoon kroeg. Wij gaan vanavond echter maar eens op tijd douchen en naar bed. We vallen vast wel in slaap met de achtergrond muziek.
Afstand over de grond: 17,0 NM; Afstand door het water: 21,9 NM; Duur: 3 uur en 40 minuten; Gemiddelde snelheid: 4,6 Kts
Zondag 18 augustus 2024
Vandaag staat er een langere tocht op de planning. Maandag willen we in Göteborg zijn, want dan komt onze tweede opstapper aan boord. Het plan is om vandaag naar Marstrand te varen. Dit is een flinke tocht, dus we willen op tijd vertrekken. We hebben geen wekker gezet, maar we worden om 8.15 uur wakker. Tijd om op te staan, te ontbijten en ons voor te bereiden op de tocht. Het is vandaag niet al te zonnig helaas. Er staat een zuidzuidwesten wind 4 Bft met uitschieters naar 5 Bft. Om half tien gooien we de trossen los. Omdat we best veel meters moeten maken, is het plan om eerst een stukje buiten om te varen. We hijsen het grootzeil en rollen het fok uit. Het is niet echt een succes, want door de windrichting kunnen we geen goede koers varen. Daarnaast is de wind een stuk harder dan verwacht, want 20 Kts is geen windkracht 4 Bft. We besluiten dus terug te keren naar de scheren en zoveel mogelijk binnendoor te varen.
We vinden de tocht vandaag wat saaier dan die van gisteren. Het is veel rotsenwerk zonder enige begroeiing en we passeren niet van die leuke kanalen als gisteren. Het voelt vandaag met de bewolking boven het water meer als een soort maanlandschap.
Zodra we de Gåsöfjorden naderen, rollen we het fok in en starten de motor. Zo kruisen we op motor en grootzeil de fjord in. Het scheelt echt enorm met tegen de wind in stampen op alleen de motor wat we anderen zien doen. Het is eigenlijk wel heel leuk varen en het schiet lekker op. Een paar Noren met een X-yacht passeren ons ook op motor en grootzeil. Ze gebaren en roepen 'Perfect!'. En dat is het zeker. We hebben lol om een Duitse zeilboot met een man die eerder vol gas op de motor aan ons voorbij kwam varen. Later halen wij hem door het gebruik van het grootzeil bijna weer bij. En de X-yacht haalt hem op deze manier met twee vingers in de neus in. Je ziet gewoon dat onze Duitse vriend de gaskraan nog verder open draait. Het is wel hilarisch!
We vervolgen onze route zoveel mogelijk langs het vasteland. Af en toe moeten we smalle stukken passeren waar de wind meer dan 25 Kts waait. Voor het laatste gedeelte willen we nog een stuk het open water pakken. Het is flink stampen om er te komen. We zien de Noren met de X-yacht ons tegemoet komen varen. Blijkbaar zijn ze omgekeerd op open water en ze lijken niet de enigen. Dat gaan we dus niet proberen. Ook wij keren om en zoeken een route verder door de scheren. We passeren zeer smalle stukken waar de rode en de groene ton ons aan beide zijden dicht passeren.
Voor het laatste gedeelte moeten we nog een kleine oversteek maken over het open water. Nog een uurtje stampen en dan zullen we in Marstrand op het eiland Marstrandsön zijn. Zodra we in de beschutting varen is er van de harde wind niet veel meer te merken. In de haven zoeken we een mooi plekje uit met een groene lamp en leggen hier aan. Het is inmiddels even over vijven en het was een onstuimige tocht. Jammer dat de wind niet net uit een iets andere hoek kwam en dat de zon niet wilde schijnen.
We gaan eerst even zitten en de blog nu echt versturen, want blijkbaar was die in Postvak Uit blijven staan. En natuurlijk schrijven we verder aan deze nieuwe blog. Het begint ook te regenen, maar dat duurt gelukkig niet al te lang.
Rond achten gaan we op zoek naar een restaurantje om te eten. Bij de eerste dreunt de muziek zelfs buiten, dus die laten we maar links liggen, de tweede spreekt ons niet zo aan en bij de derde zit het terras vol. Hier schuiven wij ook aan. De kaart is wat beperkt, maar een hamburger met frietjes gaat er altijd in.
Het valt ons op dat de Zweden communiceren met mensen, die de taal niet spreken, erg spannend vinden. Bij de Noren, die erg goed Engels spreken, hadden we constant aanspraak, bij de Zweden wil dat nog niet zo lukken. Toegegeven, ons Zweeds is ook wel allerbelabberdst, maar dat was ons Noors ook. Maar ook in het Engels komt er niet gemakkelijk een gesprek op gang.
Hoewel het pas tegen half tien loopt, gaan we al douchen, dan kunnen we in bed nog even wat lezen. Ook hier zijn gemeenschappelijke doucheruimtes, net als in Strömstad, maar dan met douchegordijn. Je kunt ook een aparte doucheruimte buiten pakken. Dat doen wij. Het is weer een lekkere hete douche zonder tijdslimieten, dat is pas vakantie!
Als we teruglopen naar de boot, zien we de boten en masten tegen elkaar in bewegen. Het is ook windkracht 5 Bft. Laten we zeggen dat er wat deining in de haven is...
Afstand over de grond: 36,4 NM; Afstand door het water: 47,2 NM; Duur: 7 uur en 21 minuten; Gemiddelde snelheid: 4,9 Kts
Maandag 19 augustus 2024
Het is een wiebelige nacht. Waar we doorgaans niet zo snel last hebben van de deining, houdt het ons vannacht wel uit de slaap. Het is niet anders... We worden gewekt door een zonnetje aan een strakblauwe lucht. Tijd om op te staan, een ontbijtje te eten en een mooie wandeling te maken hier over het eiland!
Toen we gisteren aan kwamen varen zagen we de burcht Carlsten Fortress al liggen. Het zag er erg grauw uit. Zeker met het grijze weer van gisteren. Het leek niet het bezoeken waard, maar hoe anders is dat deze ochtend onder een blauwe hemel en vanaf de andere kant bekeken.
Carlstens Fästning
Carlstens Fästning is een stenen fort in Marstrand, aan de westkust van Zweden . Het fort werd gebouwd in opdracht van koning Carl X van Zweden na het Verdrag van Roskilde in 1658 om de nieuw verworven provincie Bohuslän te beschermen tegen vijandige aanvallen. De locatie van Marstrand werd gekozen vanwege de ligging en de toegang tot een ijsvrije haven . Het fort werd in 1882 buiten gebruik gesteld als permanente verdedigingsinstallatie, maar bleef tot begin jaren negentig in militair gebruik.
Geschiedenis
Na de vrede in Roskilde in 1658 werd Bohuslän en daarmee Marstrand Zweeds. De stad was lange tijd een belangrijke handelsplaats. Omdat de haven bijna nooit bevriest, was een deel van de Zweedse marine hier gestationeerd. Om Marstrand te verdedigen, besloot Karl X Gustav een fort op het eiland te bouwen. Op 23 juli 1677, na een aanval op de vestingwerken in Marstrand, werd Karlstens veroverd door Ulrik Frederik Gyldenløve, de Deense militaire commandant in Noorwegen. In 1719 werd het fort voor de tweede keer in zijn geschiedenis aangevallen en belegerd door de Noorse viceadmiraal Tordenskjold, waarbij het in vijandelijke handen viel. Het fort werd door onderhandelingen en verdragen teruggegeven aan Zweedse controle.
Bouw
In 1658 werd onder leiding van Johan Wärnschöld een provisorische vesting gebouwd in de vorm van een houten Wahlen skans, op de top van de berg boven de "grote weermolen" van de stad. Deze vesting was in de herfst van 1659 van groot nut om de aanval van Noorse troepen af te slaan. In 1666 begon de bouw van een vervangend gebouw in verband met de problemen met de houten rand. Deze nieuwe vesting had de vorm van een Romeins fort of torengebouw met vier kleine ravelijnen. In 1671-73 werd de toren, die toen Karlstens heette, op één verdieping gebouwd en was uitgerust met een dakbatterij. Aanvankelijk werd een vierkante stenen toren gebouwd, maar in 1681 begon de bouw van een grote ronde toren, naar het ontwerp van de commandant Carl Gustaf Frölich, maar verder werd de nieuwbouw, op tekeningen van Erik Dahlbergh, in 1685 in het algemeen goedgekeurd, en al in 1689 was het fort zelf bijna voltooid, bestaande uit een bakstenen fort en een hoge toren met meerdere verdiepingen, waarin het voormalige plein was opgenomen.
Het werk werd uitgevoerd door gevangenen die veroordeeld waren tot dwangarbeid. Er werden opeenvolgende uitbreidingen aan het fort uitgevoerd tot 1860, toen het uiteindelijk voltooid was. Carlstens was uitsluitend een gevangenis voor mannen. Niettemin zou Metta Fock, een vrouwelijke gevangene, er van 1806 tot 1809 vastgehouden worden. De beroemdste gevangene van Karlstens was waarschijnlijk Lasse-Maja, die hier van 1813 tot 1838 gevangen zat.
Bron: Wikipedia
Achter de burcht is een heel stelsel van wandelpaden. Over toppen van rotsen, door het bos en langs de zee. Op vrijwel iedere splitsing staat een bord met een plattegrond waar je bent en waar je verder naar toe kunt lopen. Het is schitterend. En we genieten volop. Aan het uiteinde van het eiland zijn ook nog een paar binnenmeertjes net naast de branding van de zee. Zou dit zoet of zout water zijn? Paul Michèl doet de ultieme test en stelt vast dat het zoet water is.
Even verderop ligt het geld niet op straat, maar op de rots. Paul Michèl wil het pakken, een stukje subsidiëring van onze reis is altijd meegenomen. Het is vermoedelijk een grap van iemand, want de munt zit vastgeplakt aan de rots! Mogelijk heeft het ook iets met geocaching te maken.
We lopen verder en stuiten plotseling op Saint Erik's Grotta. Twee grotten met een bijzonder verhaal.
St. Erik's Grotta
Je staat voor twee grotten. De grote heet Saint Erik's Grotta en de kleinere de bedkamer van mevrouw Arfvidsson. Vreemde namen met een vreemde geschiedenis en daar komt hij!
Perioden van oorlog en onrust hebben hun stempel op het landschap gedrukt. Op de top van het eiland ligt Karlstens Fästning - terwijl de grotten hier in het donker opeengepakt liggen, maar ze hebben hun rol gespeeld in de geschiedenis van het fort. Op 25 juli 1719, tijdens de Grote Noordelijke Oorlog, namen de Deens-Noorse marineofficier Tordenskiöld en zijn mannen Marstrand in. Volgens de overlevering vluchtte een deel van de bevolking vervolgens hierheen naar de grotten. Het was een moeilijke periode en mensen hebben geleden. Een priester troostte hen met zijn woorden vanaf de hoge steen die je bij de grot ziet. Sindsdien heet de steen 'De Preekstoel'.
De kleinere grot aan de rechterkant draagt de ongebruikelijke naam 'Mrs. Arfvidsson's Bed Chamber'. Er wordt gezegd dat de naam afkomstig is van mevrouw Arfvidsson, die daar een zoon heeft gebaard. Volgens één bron was het Magnus Arfvidsson (1719-1762), werkzaam bij de Zweedse Oost-Indische Compagnie. De naam van zijn vader was Torkel Arfvidsson en hij was een magistraat en handelaar in Marstrand. De naam van zijn moeder was Johanna Catharina Printz - zou ze mevrouw Arfvidsson kunnen heten?
Voor de grot zie je de Sint-Eriksbron, een offerbron volgens de traditie. Heilige bronnen waren gebruikelijk in de Middeleeuwen (1050-1500 n.Chr.), toen het land katholiek was. Men dacht dat het water wonderbaarlijke krachten had en je kon boete doen door geld te doneren in de ‘spirituele kist’ die toen vlakbij stond.
Bron: Informatiebord bij de grotten
Op de terugweg bekijken we het kasteel ook van de andere kant en uiteraard van dichtbij. We hebben nu te weinig tijd voor een bezoekje, maar dat bezoekje komt wel op een lijstje voor een volgende keer! Het is nu tijd om te vertrekken.
Door Marstrand en langs het water lopen we terug naar de Gästhamn. We lopen ook even naar binnen bij de plaatselijke supermarkt. Het is een kleine zaak. Veel schappen zijn leeg of bijna leeg. Zouden er problemen zijn met de aanlevering? Wij kopen er twee verse zoete broodjes.
Terug bij de boot tanken we water en maken ons klaar voor vertrek naar Göteborg. Via de zuidoost zijde verlaten we Marstrand naar het open water. Het is een mooi smal gedeelte. Daarna varen we de scheren weer in. Het zonnetje schijnt. De wind is uitstekend. Het fok gaat uit en het grootzeil wordt gehesen. De motor kan uit.
Het is een heerlijke zeiltocht. Zodra we Göteborg naderen, moeten we overstekende veerponten ontwijken. Dan kunnen we nog een mooi stukje tussen de scheren en het vaste land door alvorens bij het verkeersscheidingsstelsel te belanden. In een baai even hiervoor strijken we de zeilen.
We hadden als plan om in het centrum te gaan liggen, maar het is al zo laat dat we daar weinig aan hebben en het is nog een uur extra varen. We buigen af naar Långedrag. Hier is een grote haven die ook gasten ontvangt. We moeten even goed zoeken tussen alle boxen naar een plekje met een groen kaartje. Onze Duitse 'Speedy Gonzales' vaart hier toevallig ook op zoek naar een plekje.
We zijn moe, of in ieder geval is Renata moe, en we ploffen neer als het havengeld en de elektra geregeld zijn. Eventjes bijkomen voor het avondprogramma begint. Als maaltje warmen we een kliekje op.
Rond 19.00u vertrekken we met de tram naar het centrum van Göteborg. Via de app Västtrafik kopen we twee kaartjes. Dat hebben we net voor elkaar als de tram aan komt rijden. Vervolgens zijn we ongeveer een half uur onderweg naar het centrum. Bij het Centraal Station stappen we uit.
Eerst maar eens op zoek naar een supermarkt. Dichtsbijzijnde is de Lidl. Dat voelt dan weer een beetje net als thuis. Veel bekende producten. Zelfs de kroepoek die we eerder deze week zochten, hadden we hier kunnen kopen.
Daarna begint het wachten onder het genot van een sundae ijsje van de Burger King aan een tafeltje in een grotendeels verlaten winkelcentum. Voor de oplettende lezer, is waarschijnlijk duidelijk waarom we zitten te wachten. En anders volgt hier de verklaring. We pikken hier straks onze tweede opstapper op. Myrthe - de oudste dochter van Renata - wil graag de laatste anderhalve week meevaren. Ze is vandaag via Helsinki naar Göteborg gevlogen. Ach ja, stoelvulling op vluchten is goedkoper en zo kom je nog eens ergens.
Ondertussen in het vliegtuig bij Myrthe...
Om even over negenen begeven we ons naar het busstation. Geen idee hebbend naar welke bus we uitkijken. Even over half tien komt er een bus met benaming 'Flygbussarna' langs het verkeerslicht schuiven. Dat zou hem weleens kunnen zijn. Op hetzelfde moment appt Myrthe dat ze er is en wat de naam op de bus is. We gaan achter de bus aan. Inderdaad treffen we Myrthe daar en een buschauffeur die ons mededeelt dat we daar niet mogen lopen. Netjes via de hal zetten we gedrieën koers naar tram 11 terug naar Långedrag.
Daar komt de minder fijne verrassing van ons dat we niet lekker gaan slapen en nog een paar daagjes in Zweden doorbrengen, maar dat we vannacht nog de oversteek naar Denemarken moeten maken. Er komen een aantal depressies aan en dan kunnen we zomaar een week vastliggen. Die tijd hebben we niet meer. Niks inslingeren dus voor Myrthe, maar douchen, boot klaarmaken en vertrekken. Paul Michèl legt twee riffen in het grootzeil, terwijl Myrthe en Renata wat broodjes en thee klaarmaken voor onderweg.
Afstand over de grond: 19,3 NM; Afstand door het water: 23,2 NM; Duur: 3 uur en 56 minuten; Gemiddelde snelheid: 4,9 Kts
Klik op de afbeelding om meer details over de tocht te bekijken.
Reactie plaatsen
Reacties
looks like another trip with beautiful vistas, and interesting weather surprises!
Wat weer een mooi verhaal. En wat een prachtig gezicht die houten huisjes langs de kust. Gezellig dat Myrthe de komende anderhalf week mee gaat varen . Extra handen zijn welkom nog een goede vaart gewenst.
Leuke blog weer....leuk voor Renata deze passagiere!! Het spookt op de Noordzee nu hoor....kiek uut en wees voorzichtig groetjes aH*G
Mooi tochtje hoor 😀. Met die scheren is het zo dat als je ze wil zien het vaak op motoren aankomt. En als je wil zeilen je de scheren dus niet kan beleven. Dilemmas dilemmas 😂
Dank weer voor alle verhalen en wetenswaardigheden.
Ik moet aan jullie denken terwijl er een dreigende onweersbui de kant van Dronten opkomt en het begint te donderen. Het onweer barst los met flinke windvlagen
Ik zie de foto's van vorig jaar nog voor mij en het verhaal van een zeer lange tijd roerganger zijn, in en in koud. Ik mag hopen dat dit jullie niet weer overkomt. Wij gaan het horen. Het is de vuurdoop van Myrthe. Wij gaan het lezen wat het verdere verloop van jullie reis is. Ik wens jullie een goede vaart vanuit een donker Dronten waar er de beroemde stilte voor de storm heerst.